Πέμπτη 16 Αυγούστου 2012

Καλαμάκι

 

Τι είναι το καλαμάκι και πως “λειτουργεί”;

Πλαστικά καλαμάκια
Πλαστικά καλαμάκια
Το καλαμάκι είναι ένα λεπτό σωληνάκι που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά ενός ροφήματος από το ποτήρι στο στόμα μας, με τη χρήση της αναρρόφησης. Αυτός ο σωλήνας από πλαστικό (όπως πολυπροπυλένιο και πολυστυρένιο) ή άλλο υλικό, που μπορεί να είναι ίσιος ή να λυγίζει στο επάνω μέρος, χρησιμοποιείται κρατώντας τη μία μεριά μέσα στο στόμα και την άλλη μεριά μέσα στο ποτήρι. Η μυϊκή δράση μειώνει την πίεση του αέρα στο στόμα, οπότε η ατμοσφαιρική πίεση αναγκάζει το ποτό να ανέβει από το καλαμάκι.


Πότε εφευρέθηκε το καλαμάκι;

Πρώτοι φαίνεται να το χρησιμοποίησαν οι Αρχαίοι Σουμέριοι για να απολαμβάνουν την μπύρα τους και να αποφεύγουν τα ανεπιθύμητα υποπροϊόντα της ζύμωσης. Ήταν κατασκευασμένο από στέλεχος άχυρου και έτσι πήρε το όνομά του (στα αγγλικά το άχυρο λέγεται straw, και έτσι ονομάζεται πλέον και το καλαμάκι). Το παλαιότερο καλαμάκι που σώζεται και βρέθηκε σε τάφο Σουμερίων που χρονολογείται το 3.000 π.Χ., είναι ένας σωλήνας κατασκευασμένος από χρυσό και από το πολύτιμο μπλε πετράδι λάπις λάζουλι. Οι κάτοικοι της Αργεντινής και των γύρω περιοχών χρησιμοποιούσαν σιδερένια καλαμάκια (bombilla στα ισπανικά, bomba ή canudo στα πορτογαλικά) για να ανακατεύουν και να πίνουν το ματέ, ένα αφέψημα που μοιάζει με το τσάι.


Το πρώτο μοντέρνο καλαμάκι

Το 1800 ήταν στη μόδα τα καλαμάκια από άχυρο, που ήταν φθηνά και μαλακά, αλλά είχαν την τάση να διαλύονται μέσα στο υγρό. Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, σχεδιάστηκε το πρώτο μοντέρνο καλαμάκι από τον αμερικανό κατασκευαστή τσιγαρόχαρτων Μάρβιν Στόουν. Στις 3 Ιανουαρίου 1888 έλαβε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για ένα χάρτινο καλαμάκι με επάληψη από κερί. Αρχικά ο Marvin τύλιξε ένα χαρτί γύρω από ένα μολύβι και το κόλλησε για να διατηρήσει το σχήμα του, ενώ στη συνέχεια χρησιμοποίησε επένδυση παραφίνης για μεγαλύτερη αντοχή. Ήταν αδιάβροχο, αλλά είχε πολύ μικρό σωλήνα και χρειάζονταν δύο καλαμάκια για την ανεκτή αναρρόφηση του υγρού. Κέρδισε, όμως, αμέσως την εκτίμηση των καταναλωτών και στα τέλη του 19ου αιώνα η βιοτεχνία του Στόουν παρασκεύαζε περισσότερα καλαμάκια απ' ότι τσιγαρόχαρτα. Το 1906 αυτοματοποίησε την παραγωγή, που ως τότε γινόταν με το χέρι.


Ποιός εφηύρε το σπαστό καλαμάκι;

Joseph Friedman
Joseph Friedman
Ο Joseph Friedman το 1937 δημιούργησε το σημερινό «σπαστό καλαμάκι», εξελίσσοντας ακόμα περισσότερο την ιδέα του Marvin Stone. Με την ευρεία χρήση του πλαστικού τη δεκαετία του ’60 άλλαξε και το υλικό κατασκευής του. Τα καλαμάκια είχαν μεγαλύτερη κοιλότητα κι έτσι ένα και μόνο ήταν αρκετό για την απόλαυση του αναψυκτικού ή του ποτού. Τότε έκαναν την εμφάνισή τους τα σπαστά και πολύχρωμα καλαμάκια.



Τύποι καλαμακίων
Στην αγορά μπορούμε να βρούμε πολλά είδη καλαμακίων, με πιο δημοφιλή τα παρακάτω:
  • Ίσιο καλαμάκι
  • Σπαστό καλαμάκι
  • “Στριφτό” καλαμάκι
  • Καλαμάκια με κουταλάκι στη μία άκρη (χρησιμοποιείται συνήθως για γρανίτες)
  • Πλατύ καλαμάκι που χρησιμοποιείται για να πίνουμε πιο πηχτά ροφήματα. Υπάρχουν πολλά διαφορετικά μεγέθη.

"Στριφτά" καλαμάκια
"Στριφτά" καλαμάκια
Επίσης, λιγότερο δημοφιλή είναι τα καλαμάκια με γεύσεις (καραμέλα, σοκολάτα) και τα καλαμάκια που αλλάζουν χρώμα ανάλογα αν το υγρό είναι θερμό ή κρύο.




Αντί για πλαστικά καλαμάκια...

Βιοπλαστικά καλαμάκια
Βιοπλαστικά καλαμάκια
Τα πλαστικά καλαμάκια δεν είναι ανακυκλώσιμα και καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής ή στον ωκεανό. Εκτιμάται ότι πάνω από 60 εκατομμύρια καλαμάκια καταναλώνονται κάθε ημέρα σε όλο τον κόσμο. Υπάρχουν, ωστόσο, εναλλακτικές λύσεις αντί για πλαστικά καλαμάκια:

  • Χάρτινα καλαμάκια
  • Καλαμάκια από μπαμπού
  • Βιοπλαστικά καλαμάκια
  • Γυάλινα καλαμάκια
  • Καλαμάκια από ανοξείδωτο χάλυβα




Παρόλο που όλοι μας χρησιμοποιούμε καλαμάκι σχεδόν καθημερινά (ειδικά όσοι πίνουν φραπέ) και πιστεύουμε ότι είναι άκακο, υπάρχει και η αντίθετη άποψη που μας προειδοποιεί ότι τα καλαμάκια είναι βλαβερά! Διαβάστε παρακάτω ένα απόσπασμα από άρθρο του queen.gr.


...Σύμφωνα με τα όσα ακούγονται, τόσο από εμπειρίες ανθρώπων όσο και από εξειδικευμένους γιατρούς, τα καλαμάκια φαίνεται πως είναι υπεύθυνα για τρεις «ζημιές» στην υγεία μας:

  1. Προκαλούν ρυτίδες γύρω από την περιοχή του στόματος και κάνουν πιο έντονες τις ήδη υπάρχουσες (αν τα χρησιμοποιούμε συχνά, φυσικά)
  2. Πολλοί παιδίατροι υποστηρίζουν πως εξαιτίας τους δημιουργούνται κοιλότητες στα δόντια και επιταχύνεται η γήρανσή τους, γι' αυτό και τα παιδιά (και όχι μόνο) δεν πρέπει να τα χρησιμοποιούν
  3. Όταν ρουφάμε υγρά από καλαμάκι, μαζί με αυτά ρουφάμε και αέρα ο οποίος συντελεί στην δημιουργία φουσκωμάτων, αερίων και προβλημάτων στην πέψη

...Για όλα αυτά βέβαια δεν έχει υπάρξει, ακόμα, κάποια έγκυρη έρευνα που να τα επιβεβαιώνει...




Ήξερες ότι...


Μάρκο Χόρτ
Μάρκο Χόρτ
  • Ο Ελβετός Μάρκο Χορτ, κατά τη διάρκεια του «Guinness World Records Day» που πραγματοποιήθηκε στο πάρκο Prater της Βιέννης την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου 2006, χώρεσε στο στόμα του 264 πλαστικά καλαμάκια και τα κράτησε για 10 δευτερόλεπτα. Έτσι κατέχει το σχετικό παγκόσμιο ρεκόρ, που είναι καταγεγραμμένο στο βιβλίο Γκίνες.
  • Αν βάλεις δύο καλαμάκια στο στόμα σου, ένα μέσα σε ένα ρόφημα και ένα έξω από αυτό, δεν θα είσαι σε θέση να πιεις ούτε με το ένα ούτε με το άλλο καλαμάκι






Αν θέλετε να πάρετε μια ιδέα για το πώς να χρησιμοποιήσετε τα καλαμάκια για πιο "καλλιτεχνικές" και δημιουργικές δραστηριότητες, δείτε το παρακάτω βίντεο - "Πώς να φτιάξετε μια καρδιά από καλαμάκια"...







Και αν θέλετε κάτι πρωτότυπο, προτείνω μια τρισδιάστατη κατασκευή από καλαμάκια!



Photo credit: dealsshop.gr


Με 14,50 € μπορείς να συναρμολογήσεις και να κατασκευάσεις ένα καλαμάκι μοναδικό!

Με τα 21 ξεχωριστά κομμάτια, μπορείς να δημιουργήσεις μια ατελείωτη πορεία από στροφές και γυρίσματα και μάλιστα σε 3 επίπεδα, ταξιδεύοντας το ποτό σου σε κάθε κατεύθυνση.

Μπορείς ακόμα να πίνεις ταυτόχρονα από πολλά ποτήρια αφού με τα 21 ξεχωριστά κομμάτια μπορείς να κάνεις θαύματα, συνδυάζοντας πολλά και διαφορετικά δεδομένα κάθε φορά, ανάλογα με την ώρα και τη διάθεση!


Αγόρασέ το εδώ!





Πηγές εικόνων και κειμένων

Wikipedia  |  Σαν Σήμερα  |  PC PREPAC  |  perierga.gr  |  newsbeast  |  funfactz.com  |  DrinkingStraws.jpg - Photo from Wikipedia  |  Friedmanpic.jpg - Photo from Wikipedia  |  HOORAY FOR EVERYTHING!  |  Straws made of PLA-Blend Bio-Flex.jpg - Photo from Wikipedia